Estetik Diş Uygulamaları
Son dönemde, görünüme yönelik estetik uygulamalarla birlikte diş estetiği de önemli derecede ilgi görüyor...
Estetik ve güzellik, insanlığın yaradılışından itibaren arzu edilen ve ulaşılması için çaba sarf edilen bir kavramdır. Günümüz dünyasında da, memnun edici bir dış görünüm, sadece sosyal ve duygusal açıdan değil, ekonomik açıdan da önem taşımaktadır. Kişilerin dış görünüme önem vermesi, topluma sunduğu imaj açısında gereklilik halini almıştır. Fiziksel açıdan, en çok fark edilebilir vücut kısmı yüzdür. Yüz bölgesinin de büyüklüğü ve hareketliliği en baskın parçası olan ağız ve dişler, genel kompozisyon içinde estetik açıdan büyük önem taşır.
Ağız ve diş sağlığından sorumlu olan biz diş hekimleri, önceleri, kaybolan fonksiyonunun iadesini ön planda tutarak yaptığımız çalışmaları, artan bu estetik beklentiler ile birlikte fonksiyonel aynı zamanda estetik tedavilerle sürdürmekteyiz. Bilgisayar teknolojisinin mesleğimize etkileri ile "Dijital Gülüş Tasarımı", "Gülüş Tasarımı" kavramları popüler hale gelmiş ve kişiye özel estetik uygulamalar yaygınlaşmıştır. Yine, günümüzde çok önemli hale gelen iletişimin en önemli faktörlerinden konuşma, dişler ve ağız ile doğrudan ilişkilidir ve tedavilerde bu konunun da göz ardı edilmemesi gerekir
Hangi durumlardaki dişler estetik uygulamaları gerektirir?
Büyüme ve gelişim dönemindeki çene ve diş bozuklukları ortodontik tedavilerle başarılı bir şekilde düzeltilmektedir. Bu tedavilerin zamanında yapılmadığı kişilerde sabit protez uygulamaları söz konusu olmaktadır. Diş hekimliğinin estetik uygulamaları, mevcut dişlerin renk, şekil ve konum bozukluklarının düzeltilmesi ve tek bir dişin kaybından, dişlerin tamamen kaybedilmesine kadar olan dişsizliklerin tamamlanmasını içerir.
Bu uygulamalardan kısaca bahsetmeden önce, vücudun diğer bölgelerindeki estetik amaçlı tedaviler gibi, dişlerde de bozukluk olarak değerlendirilemeyecek bazı durumların, sadece estetik gerekçelerle düzenlendiğini vurgulamak gerekmektedir. Subjektif olarak değerlendirilebilecek bir kavram olan estetik beklentilerin karşılanması adına, mutsuz olan belki de hayatı boyunca taşıyacağı sorunları üzerine alan çok sayıda kişinin mevcudiyeti göz önünde bulundurulmalıdır.
Diş estetiği ile ilgili uygulamalar nelerdir?
Estetik diş hekimliği uygulamaları; en koruyucusundan başlayarak, beyazlatma, estetik dolgu materyalleri ile dişlerin veya bozuk kısımlarının düzenlenmesi veya dişlerin kısmen ya da tüm yüzeylerinin estetik materyallerle kaplanmasıdır. Son dönemde, beyazlatma, laminat kaplama, zirkonyum kaplamalar gibi uygulamalar çok konuşulur ve sorulur hale gelmiştir.
Diş beyazlatma işlemi nedir? Her dişe uygulanabilir mi?
Tüm tıp bilimlerde olduğu gibi diş ekimliğinde de koruyucu yaklaşımlar öncelik taşımaktadır. Beyazlatma, işlemi de herhangi bir doku uzaklaştırma işlemi olmadan yapıldığı için en koruyucu uygulamadır. Bu yöntemler her ne kadar "beyazlatma" olarak bilinse de kişinin doğal diş renginin daha açık hale getirlmesidir.
Dişlerdeki renklemeler dış ve içsel olarak iki farklı şekildedir. Dışsal renklenmeler kahve, çay, şarap, sigara gbi etkenlerle dişin dış yüzeyinde oluşurlar ve hekim tarafından kolaylıkla giderilirler. İçsel renklenmeler, kişinin doğal diş renginin yaşla birlikte koyulaşması gibi fizyolojik olabilirler. Ayrıca, aşırı flor, terasiklin grubu antibiyotiklerin kullanımı veya dişin yapısındaki bozukluklara bağlı olarak ortaya çıkabilirler. Bu tür renklenmeler özel renk açıcı materyallerle klinikte hekim tarafından ya da önce hekimin planlaması ve yönlendirmesiyle hasta tarafından evde uygulanan yöntemlerle giderilebilir. Renklenmenin nedeni ve şiddetine bağlı olarak seans sayısı hekim tarafından belirlenir.
Daha ileri bozukluklarda ne yapmalı?
Renklenme derecesi ileri olan dişlerde beyazlatma işlemi başarılı olmayabilir. Renklenme ile birlikte veya renklenme olmadan çeşitli nedenlerle ( kırık, çürükler gibi ) şekil bozukluğu oluşabilir. Bununla birlikte dişlerin konum bozukları da görülebilir. Bunların düzeltilmesinde de öncelik diş dokularının olabildiğince korunması olmalıdır.
Estetik bölgede olan ön grup dişlerin görünen yüzeylerinin hiç doku kaldırılmadan veya çok az doku kaldırılarak tedavi edildiği uygulamalar ‘’laminat kaplama’’ olarak adlandırılmaktadır. Ancak bu uygulamalar da, dişin yüzeyine seramiğin yapıştırılması, ısırma ve çiğneme işlemlerinde dikkat gerektirmesi ve zamanla renklenmelerin oluşabileceği göz önünde tutularak uygun vakalarda kullanılmalıdır. Dişlerin tüm yüzeylerinden doku kaldırılarak yapılması gereken durumlarda laminat kaplamaların kullanılmaması gerektiği bilinmelidir.
Dişlerin tüm yüzeylerinin estetik materyallerle kaplanması her ne kadar daha çok doku kaldırılmasını gerektiriyorsa da kaplama materyalinin dişi tamamen koruyacağı ve güncel materyallerin direnç ve estetik yönünden dişin koruyucu tabakası olan mine ile aynı özelliklerde olması bu tedavi yöntemlerinin halen en çok kullanılır olmasını sağlamaktadır.
Dişler kaybedildiğinde hangi tedaviler uygulanır?
Diş eksikliklerinde de, dişsizliğin ön ve arkasındaki dişler, bu materyallerden faydalanılarak destek olarak kullanılır ve dişsiz boşluk tamamlanır.
Estetik bölgelerde veya arka bölgelerde dişsizliklerin tedavisi, bu dişsizliklere komşu dişlerin durumu ve kaybedilen diş sayısına bağlı olarak implantların yerleştirilmesi ile yapılabilir. Yine ön bölgede uygulanan implantların, doğal dişlerle estetik uyumları için özel yöntemler gerekir.
Hangi materyaller tercih edilmeli?
Son dönemde estetik diş hekimliği uygulamaları ile ilgili en çok sorulan sorulardan birisi de hangi materyallerin kullanılması gerektiği ve zirkonyumun en iyi materyal olup olmadığıdır. Bilgisayar teknolojisi, ağız içinde kullanılan üstün özellikli seramiklerin geliştirilmesi ve kullanılmasını kolaylaştırmıştır. Dirençli ve estetik özellikli zirkonyum seramikler de bu bilgisayar teknolojisi ile eş anlamlı hale gelmiştir. Bir dönem seramik alt yapısı olarak kullanılan metal alaşımlarının yerini zirkonyum seramikler almıştır. Bununla birlikte metal destekli seramikler ve daha az sayıda ünite içeren kron ve köprülerde de farklı seramik türleri de başarıyla uygulanmaktadır.